Til baka

Búðargil

Mynd af skiltinu  /  Picture of the sign

Íslenskur texti

English text

Búðargil

Mynd af skiltinu
Búðargili dregur nafn af búðum kaupmanna er stóðu á Akureyrinni. Árið 1860 var Búðargil eitt af þremur hverfum bæjarins. Í norðurhlíð gilsins eru enn kartöflugarðar en þar hófst kartöflurækt Akureyringa árið 1808 þegar Hans Vilhelm Lever kaupmaður potaði útsæðinu niður og uppskar 70 tunnur jarðepla. Aðeins tólf árum síðar var þar kominn stór kartöflugarður er þakti nánast alla brekkuna og brosti mót suðri. Þetta er fegursta brekka Íslands, skrifaði ein fyrsta frjálsræðishetja Íslendinga, Baldvin Einarsson, árið 1831.

Í slakka neðan undir kartöflugörðum Levers var árið 1874 byggt tukthús bæjarbúa sem varð strax fjölnotahús. Það hýsti allt í senn Amtsbókasafnið, fanga og bæjarfulltrúa og var lengi kallað Ráðhúsið og stóð við Ráðhússtíg. Ráðhúsið brann í janúar 1938 og var flækingnum Ástar-Brandi kennt um en aldrei sannaðist neitt á hann

Ofar í brekkunni sést móta fyrir gömlum veggjabrotum. Þau eru minjar um vatnsveitu Akureyringa sem komst í gagnið sumarið 1903.

Búðargil fóstraði helstu skíðamenn Akureyrar og Íslands, Magnús Brynjólfsson, Ólympíufara 1948 og Magnús Guðmundsson margfaldan Íslandsmeistara í Alpagreinum en þeir bjuggu nánast að segja í skíðabrekkunni sem var í bröttum norðurhlíðum Búðargils. Þeir sem hafa þrek og þor til að ganga upp bratt gilið geta séð merktan göngustíg á vinstri hönd. Stígurinn liggur á slóðir barnabókahöfundarins Jóns Sveinssonar, Nonna, en var áður fyrr alfaraleið í kaupstaðinn við Pollinn. Að lokum þetta: Gatan niður Búðargil heitir Lækjargata og minnir á þá staðreynd að gilið er gamall lækjarfarvegur. Gilið heitir eftir sem áður Búðargil.


The Gully

Picture of the sign
Now you are in the gully of Búðargil, named after merchant booths built on the sand bank of Akureyri, which was formed by deposits from Búðarlækur brook. In 1860 Búðargil was one of the town's three residential areas. On the slopes above you, potato plots are still to be found, where, following the lead of merchant Hans Vilhelm Lever, the townspeople began to grow their own potatoes in 1808. Only twelve years later nearly the entire slope had been converted into a huge potato plot basking in the sun from the south.

Now, try to spot the ruins of old walls higher up on the slope. Those are the remnants of a water utility which was constructed by the people of the old town in summer 1903 and remained their private property.

In Búðargil resided some of the foremost skiers in Akureyri, who practically lived in the area designated for advanced skiers, the steep north slopes of Búðargil. If you walk up the steep gully you will see a marked footpath to the left which leads you to the childhood home of Nonni (Jón Sveinsson), the renowned author of children's stories. Finally, the street down Búðargil is known as Brook Street (Lækjargata), reminding us of the fact that the gully is an old watercourse.